Gedik kelimesi Türkçe’dir. Tekel ve imtiyaz anlamına gelir ki sahiplerinin işleyeceği işi başkalarının işleyememesi ve satacağı şeyi başkalarının satamaması şartıyla hükümet tarafından verilen senedin içindeki hükümlerin kullanılması ve yürütülmesidir.

 Bu din ayırımı gözetilmeden vücut bulan, eski mahiyetinden büyük farkı olmayan yeni organizmaya “gedik” denmiştir.

Resmi terim olarak gedik kelimesi ülkemizde Ahmet III devrinde (1703-1730) yıllarında rastlanır ; ama gediğin tekelci karakteri çok daha önceden mevcuttu. Bu tarz esnaflık ve sanatkarlık 1860 yılına kadar sürmüştür.(Çağatay,1989,s.112).

Özet olarak gedik, sanat ve ticaretle uğraşabilme yetkisidir. Gediklere ait izin devir vb. şeylerle hükümet yetkilidir. Ahilikte , ahi kurulları yetkilidir. (Çağatay,1989,s.216).

Ahilikten loncalara geçilmesinin başlıca sebebi, törenlerinin zor ve geniş bir kültüre bağlı olması ve ayrıca esnaf arasında müslimler kadar gayrı müslimlerinde bulunmasıdır. Lonca teşkilatı, her çeşit dini ve ruhani törenden uzak olduğundan, böylece toplantılarda müslüman ve müslüman olmayan gözde ustalar bir araya gelebiliyordu.

Lonca kelimesinin, İtalyan ticaret merkezleriyle ilişkilerde bulunulması durumunda ortaya çıktığı zannedilmektedir. Evvelce hammaddenin dağıtıldığı yere “lonca” adı verilirken,zamanla önce bu esnaf birlikleri tarafından yapılan toplantı yerlerine ve daha sonrada bu teşkilatın kendisine “lonca” denmeye başlanmıştır.

Ahilikte olduğu gibi loncalarda ustalık derecesine yükselen kalfalara törenle peştamal kuşatılırdı.Teşkilatın mesleki ve sosyal işleri de esnaf şeyhi,kethüda ve ustabaşları tarafından görülüyordu.İdari kadro esnaf tarafından seçilir, ancak bu kadro hükümetin onayı ile göreve başlardı.

Loncaların sıkı bir disiplinle yönetilmesi, üretimin arttırılması devletin ekonomiyi denetlemesi bakımından oldukça önem taşımaktadır.

Fiyat ve kalite kontrolü teşkilatlar tarafından yapılıyordu.Loncalarda kurala uymayan rekabet kesinlikle yasak olduğundan,böylece iktisadi kaynaklar istenilen biçimde kullanılabiliyordu.

Ahi teşkilatı ile lonca teşkilatı kuruluşlarından “Gedik” kuruluşu haline dönüştüğü 1727 yılına kadar geçen sürede ülkenin sosyal ve ticari hayatına yön vermiştir. (Turhan,1996,s.47-48-49-50).